‘Meeste bedrijfsdaken zijn prima geschikt te maken voor zonne-installaties’

We hebben in Nederland veel bedrijfsdaken van meer dan 5000 m2. Stijgende energieprijzen en verduurzaming zijn voor veel eigenaren reden om de stap te zetten naar zonnepanelen. Voor een derde van het totale dakoppervlak kan dat ook prima.

Maar er zijn ook daken met lichte constructies of waar er problemen zijn met brandwerendheid. Het Groningse zonneprojectbedrijf Soleila heeft al heel wat daken die eerst niet geschikt leken, toch van ‘zon’ voorzien. Dat heeft een gespecialiseerd team en een schatkist aan oplossingen opgeleverd. Met een kosteloze dakscan willen ze dakeigenaren de mogelijkheden laten zien.

Nederland heeft de laatste tijd al een flinke slag gemaakt: Inmiddels staat er al meer dan veertien GigaWattpiek aan zonnestroomvermogen in Nederland, waarmee we 10% van ons elektriciteitsgebruik afdekken (bron brancheorganisatie Holland Solar). Daarmee zijn wij naast Duitsland bezig één van de koplopers in Europa te worden.

In 2018 was slechts 4% van de hiervoor geschikte daken voorzien van zonnepanelen. Dat is gestegen naar meer dan 20%. Recent onderzoek vanuit Holland Solar en onderzoeksbureau Systemics, toonde daarnaast aan dat 45% van de nu niet geschikte grote daken met kleine ingrepen toch geschikt te maken is. Voedingsbodem dus voor een landelijke stimuleringsregeling voor het versterken van daken.

Slimme constructieverbetering

Bij Soleila herkennen ze de situatie. Vaak wordt er licht gebouwd om zo te besparen op bouwkosten. Dat komt met name voor bij  lichte staalconstructies voor logistieke hallen. Niet zelden krijgt een eigenaar van een hal te horen dat er flink extra kolommen nodig zijn om het dak geschikt te maken voor panelen. Dan is het algauw einde zonneproject.

Maar juist voor constructieverbetering is er vrijwel altijd een oplossing. Dat stelt Peter Borkens, consultant bij het technische team van Soleila. “Bijvoorbeeld slim versterken van de constructie – zoals het verdikken van staal – en werken met lichtgewicht zonnepanelen. We kunnen installaties tegenwoordig met veel minder of zelfs zonder ballast uitvoeren door met dakankers te werken.

Dakinspecteurs kijken van bovenaf en constructeurs van onderaf. Daar zit een grijs gebied tussen. Dat kun je invullen met práktisch inzicht en goede samenwerking: Constructeurs werken meestal met aannames en gemiddelde belastingen. Maar als je slim wilt verstevigen moet je ook de exacte dimensies van de constructie kennen en modelleren, zodat je precies kunt zien waar de zwaktes zitten. Dáár bereken je dan de constructieaanpassing op. Het verdikken van de – staal – constructie kan dan ook een oplossing zijn. Je hebt constructeurs nodig die dat kunnen én willen doen.

De markt innoveert enorm. Door de toepassing van aerodynamische systemen heeft de wind minder grip op met name bij de grotere installaties. We zagen de afgelopen tijd dan ook de meeste stormschade bij kleinere installaties en dan vooral die waarbij er een ander object op het dak wervels veroorzaakte. Door lichte zoninstallaties te combineren met nauwkeurige constructieverbeteringen kan er nu veel meer.”

Verankering

Volgens Borkens is er met slimme verankering geen of zeer weinig ballast meer nodig. “Afhankelijk van de situatie kan dit zomaar 5-10 kilo per m2 schelen. Nieuw is dat we bij schuine daken de panelen niet meer op het dak zelf kunnen monteren maar deze over de nok van het dak hangen. Hierbij hoeven we niet meer in het dak te boren. Dat is bij een schuin dak met een bitumineuze dakbedekking wel zo handig. Ook de fabrikanten van dakankers hebben de afgelopen twee jaar niet stil gezeten. Was het toepassen van dakankers twee jaar geleden nog kostbaar én de keuze beperkt. Nu zijn de prijzen flink gezakt en zijn er veel meer aanbieders op de markt gekomen .”

Brandgevaar

Verzekeraars beroepen zich nogal eens op brandrisico’s voor panden met zonnepanelen. Een recent voorbeeld hiervan is het Thialfstadion in Heerenveen, waar zij de zonne-installatie afkeurden Men verwees daarbij naar slechte internationale schadestatistieken voor panden met zonnepanelen in combinatie met het – ook bij Thialf gebruikte – isolatiemateriaal (EPS-SE). Bij Thialf was daarnaast de aanleg van de zonnestroominstallatie zelf niet op orde.

Borkens: “We zien dat verzekeraars zich richten op één element van het dakpakket, bijvoorbeeld de brandbaarheid van de isolatielaag. Er zijn in Nederland veel daken geïsoleerd met EPS; het is licht materiaal met goede isolerende eigenschappen. Vanuit het bouwbesluit wordt echter gekeken naar de totale opbouw van het daksysteem en daarbij hoeft EPS isolatie niet direct een probleem te zijn.

Belangrijke factor voor het bepalen van het risico is niet alleen het dakpakket, maar ook de kwaliteit van de aanleg. Hierin is de laatste jaren een enorme professionaliteitsslag doorgevoerd, mede geholpen door de SCIOS-SCOPE 12 keuring. Deze is inmiddels door bijna alle verzekeraars verplicht gesteld. Ook voor Thialf is een oplossing gevonden, o.a. door groepen zonnepanelen te compartimenteren. De installaties kunnen voorjaar 2022 draaien.

Volgens directeur van Soleila – Sieger Dijkstra – zijn de meeste daken geschikt te maken voor zon: “Het kwam voor dat we een case niet rond kregen en dat we een half jaar later opnieuw belden omdat er nieuwe technieken zijn. Zo snel kan het gaan. Met de stijgende energieprijzen zien we veel ondernemers winkelen. Niet alleen vanwege de energierekening, maar ook vanwege verduurzaming, want energielabels voor bedrijfsgebouwen worden ook belangrijk. Tel daarbij op dat de  SDE++ subsidie voor duurzame energieopwekking eindig is. Dan is het dus slim om nu van die mogelijkheid gebruik te maken.”